حضرت آیت‌ا... سید‌محمد خامنه‌ای، رئیس محترم بنیاد ایرانشناسی، با اساتید «زبان و ادبیات فارسی دری»، دانشگاه دولتی هرات «کهکشان شرق» و اداره معارف ولایت هرات، صبح روز دوشنبه 14بهمن 1398، دیدار و گفتگو کردند.
به گزارش روابط عمومی بنیاد ایرانشناسی،‌ در این دیدار 18 نفر از اساتید زبان و ادبیات فارسی دری شرکت کننده در دورة دانش افزایی بنیاد سعدی و دانشگاه علامه (از کشور افغانستان) و معاون اطلاع‌ رسانی و همکاری های بین‌الملل بنیاد ایرانشناسی و مسئولان بنیاد سعدی حضور داشتند.
مشروح سخنان رئیس محترم بنیاد ایرانشناسی بشرح زیر است:

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمدلله والسلام علی رسول الله و اهل بیته

اگر ما ملتهای شرقی و مسلمان قدر خودمان را بدانیم و از نعمتهای معنوی و مادی که خداوند به ما داده بهره بگیریم، سرآمد ملتها خواهیم بود. جامعه ایران و افغانستان حق بزرگی بر تمدن بشری دارد.
بنابر تحقیقاتی که در بنیاد ایرانشناسی انجام شده، بیش از 10 هزار سال سابقه تاریخ تمدن در ایران داریم که بخش مهم آن در شرق ایران و خراسان بزرگ و تمدنهای معروف به «شهر سوخته» و «سند» است.
وقتی صحبت از ملت عزیز افغانستان میشود، ملت ایران هیچ احساس فاصله نمیکند و مانند قوم و خویش، قرابت نزدیکی از نظر تاریخی و جغرافیایی و فرهنگی بین این دو ملت است.
از امتیازاتی که خداوند به بشر داده، استعدادهای ذاتی برای دانش، تحقیق و ساختن تمدن و صادر کردن آن است. بحمدلله ملت ایران و افغانستان فراوان از این مزیت برخوردارند.
جوانان ایران بعد از انقلاب، با بدست آوردن آزادی، آنچنان درخشش علمی پیدا کردند که امروزه ما شاهد شکوفایی علمی جوانان زیر 20 سال هستیم. الحمدلله اینها نعمتهای خداوند است.
متأسفانه مسائل سیاسی در کشور افغانستان از زمان شاه سابق آن - همانند سیاستی که در ایران قبل از انقلاب بود و مانع بروز استعدادها میشد - وجود داشته و تا حدودی در افغانستان باقی مانده است. باید بزرگان ملت افغانستان به فکر باشند و همتشان در جهت حل مسائل اختلاف انگیز و رسیدن به اتحاد، بطور منطقی و علمی باشد. ان‌شاءا... شاهد یک جمهوری اسلامی مستقل و فعال در افغانستان باشیم تا جوانان افغانستانی بتواند مانند جوانان ایرانی احساس کنند که میدان باز است.
در نگهبانی از زبان فارسی باید سعی کنیم تا کمال آن بیشتر شود. باید پاسدار زبان فارسی باشیم و اجازه ندهیم که با زبان بیگانه‌ای مخلوط شود زیرا این اختلاط زبانها، سیاست و خواست دشمنان است.
خوشبختانه خط فارسی تغییر نکرده، این خط هم یکی از هنرهای ماندنیست. ان‌شاءا... خبردار شویم که در افغانستان خوشنویسان بسیاری پیدا شده است.
من نیز خراسانی هستم. باید دانست که ریشه‌ها و کلمات اصیل فارسی در شرق ایران، چه در خراسان و چه در افغانستان زیاد است. اینها میتوانند بارور‌کننده زبان فارسی بعد از این، برای ساختن اصطلاحات و فعلهای جدید باشند. ما باید قدر اینها را بدانیم و اجازه ندهیم که کلمات فرانسوی و لاتین و ... با زبان فارسی ادغام شود. الحمدلله امروز ما به زبان فارسی اصیل نزدیکتر هستیم.
مطالعه تاریخ و شناخت هویت انسانی و حفظ آن مسئله مهمی است و با حفظ این هویت میتوانیم استقلال ذاتی خودمان را بعنوان فرد و اجتماع بسازیم. در غیر اینصورت محتوای روحی و فرهنگیمان را از دست میدهیم.
دشمنان ما سعیشان در تخلیه فرهنگ اصیل بومی و جایگزین کردن فرهنگ باطل غربی، برای از بین بردن هویتمان است. دو ملت ایران و افغانستان برای اینکه بتوانیم هویتمان را حفظ کنیم باید به تاریخ نزدیک شویم و سوابق درخشان تاریخی خود را بشناسیم.
مطالعات تاریخی در بنیاد ایرانشناسی به سه بخش «قبل از اسلام»، «بعد از اسلام» و «بعد از انقلاب اسلامی»، تقسیم میشود. امروزه در دنیا اقرار میکنند که تمدن بشری از «جیرفت» (جنوب کشور ایران)، برخواسته است.
بخش مهمی از شاهنامه مربوط به سرزمینی مشترک میان ایران و افغانستان (خراسان و باختران)، است.
علم، حکمت، فلسفه، اخلاق و تمدن در این منطقه رشد عظیمی داشته و بالاتر از آن معنویات و روحیات سبب شد تا در زمان ایران هخامنشی، یک امپراطوری و تمدن بوجود بیاید. این تمدن از یک طرف به یونان و از طرفی به سوریه، مصر و شرق دور رفت. فلاسفه آتن مانند سقراط و افلاطون، شاگردان تمدن و فرهنگ ایران بودند.
اساس فرهنگ اسلام شناخت انسان و ساختن تمدن عالی بشریست. انسان کامل باید تمام مزایای انسانی همچون دانش، علم، اخلاق، فرهنگ و ... را دارا باشد. با آمدن اسلام در ایران، علم و فرهنگ رواج بیشتری پیدا کرد.
کتابهای اسلامی «اندلس» ترجمه شده به لاتین را به کشورهای ایتالیا و فرانسه فرستادند که باعث رشد علم در این کشورها شد. اما امروز میگویند باید علم را از ما بیاموزید!
ما از طریق نوشتن مقاله، کتاب و رساله‌های دانشجویی میتوانیم به زبان فارسی خدمت کنیم و جوانان محصل را برای دریافتن عمق تاریخ و هویت ممتاز انسان شرقی، در این منطقه (جغرافیای کشورهای ایران فرهنگی) سوق دهیم. الحمدلله بعد از اسلام در این منطقه زمینه استعدادی خوبی فراهم شد.
اسلام مسائلی همچون حقوق بشر، حقوق زن، حقوق بین‌الملل، علم و تکنولوژی، هیأت و کرسی‌مرکزی را پایه گذاری کرد. یکی از مسائل مهمی که در اسلام به آن پرداخته شده، حقوق زن است. متأسفانه امروز زن در فرهنگ غربی و جهانی به ابتذال کشیده شده و آلت دستی برای سوءاستفاده مالی و جنسی است.
پیامبر اسلام، حضرت محمد مصطفی (ص)، به دختر خودشان حضرت فاطمه (س)، احترام زیادی میگذاشتند. این ایام، ایام تقارن شهادت حضرت فاطمه (س) بود. امیرالمومنین علی (ع) و حضرت زهرا (س) نمونه یک زوج موفق بودند. کتاب فلسفه زن بودن را به شما هدیه میکنم. در این کتاب به چرایی شناخت آفرینش زن توسط خداوند پاسخ داده میشود و ثابت میشود که زن مأمور الهی است و مرد باید از او حراست کند.
بنیاد ایرانشناسی در آینده نزدیک همایشی را با عنوان «جایگاه زن در تمدن ایران و اسلام»، با هدف نگاه به جایگاه و نقش زن در تمدن ایران و اسلام، در حوزه مسئولیت‌های اجتماعی،‌ خانه و خانواده برگزار میکند.
با انقلاب اسلامی در ایران یک دوران تحول علمی بوقوع پیوست و ما توانستیم تحقیقات علمی خود را به دنیا عرضه کنیم. همچنین حق آزادی بشریت در دنیا و راهزنان دشمنی بشر (بردگیری نوین) را به دنیا معرفی کنیم. حضرت امام خمینی (ره) از جانب خداوند مأمور شد تا پیام خود را همانند پیامبر اسلام (ص) منتقل کند. انقلاب اسلامی یکی از نعمتهای الهی در ایران بود. بعد از انقلاب مردم احساس کردند که مستقل و آزادند.
خوشبختانه امروز در کشورهای اسلامی، غربی، مسیحی و سراسر دنیا این پیام و فکر و فرهنگ رفته است و این از خدمات بزرگ انقلاب اسلامی است. امیدواریم در افغانستان، قانون اساسی همچون قانون اساسی انقلاب اسلامی که من نیز در نوشتن آن دخالت داشتم، تهیه شود. دعا میکنیم که در آینده نزدیک همه ملتها رشد کنند و همه ملتهای دنیا آزاد باشند، همانطور که اسلام خواسته است.
بحمدلله ملت ایران و افغانستان در حال رشد است. امیدواریم نتیجه این اجتماعات، تفاهم و نزدیک شدن افکار و رسیدن به یک فکر واحد برای دستیابی به راهی قطعی و نجات بخش باشد. شما اگر در اینجا تجربه‌ای را دیدید و پسندیدید، آنرا در جامعه خودتان زنده کنید و در سکوها و کرسیهای خودتان بنحو درست فرهنگی و علمی، بعنوان یک سفیر رواج دهید.
استعدادهای بسیار ممتاز و کم نظیر در افغانستان وجود دارد. ملت افغانستان باید بداند که در یک خانواده هرگز برادرها با یکدیگر نمیجنگند بلکه برای سعادت خود و سعادت جهانی تلاش میکنند.
ما به مرزهای جغرافیای احترام حقوقی میگذاریم ولی ما ملت ایران و افغانستان بلحاظ روحی و روانی با هم یکی هستیم.
هر استاد و شخص دانشمند و خردمند یک مأمور الهی است. باید برای رضای خداوند کار کند و خداوند به کسانی که نیتشان خالص برای اوست، ارزش دنیوی و اخروی قائل است.
سردار سلیمانی نمونه یک انسان با شرف و مخلص بود که بخاطر بشریت جدا از مسائل مرزی و مذهبی و برای خدا جان خود را ایثار کرد. ما نیز باید برای رضای خدا و خدمت به بشریت کار کنیم.
ان‌شاءا... موفق باشید.